स्टिफन विलियम हकिङ जीवनी पाठको शब्दभण्डार अन्तर्गत सबै प्रश्नका उत्तरहरू … Class 12, Nepali, Stephen William Hawking Unit All Questions Answers … स्टिफन विलियम हकिङ (जीवनी; सस्वर वाचन) कक्षा :- १२ विषय :- नेपाली Stephen William Hawking (Biography) Class :- 12 Subject :- Compulsory Nepali
Stephen William Hawking
Exercise Solution
स्टीफन विलियम हकिङ्को प्रारम्भिक जीवन
- स्टीफन विलियम हकिङको प्रारम्भिक जीवनको बारेमा कुरा गर्दा, स्टीफनको जन्म 8 जनवरी, 1942 मा संयुक्त अधिराज्य (युके) को अक्सफोर्ड शहरमा भएको थियो।
- उनको जन्मको समयमा दोस्रो विश्वयुद्ध चलिरहेको थियो; यस कारण, उनका आमाबाबु हाईगेट शहरबाट अक्सफोर्डमा बसोबास गरेका थिए। उनको बुबाको नाम फ्रान्क हकिङ थियो, जो एक डाक्टर थिए र आमा इसोबेल इलिन हकिङ, जो एक गृहिणी थिइन्। यी बाहेक, स्टीफनका अन्य तीन दाजुभाइहरू थिए।
स्टीफन हकिङ शिक्षा
- स्टीफनलाई उनको स्कूलको दिनमा अल्बर्ट आइन्स्टाइन भनिन्थ्यो किनभने उनको बाल्यकालदेखि नै अन्तेरिक्ष-समय र ब्रह्माण्डको बारेमा अद्भुत ज्ञान हुन थालेको थियो।
- स्कूली शिक्षा समाप्त गरेपछि, स्टीफन भर्ना भए र विश्वविद्यालय कलेज (अक्सफोर्ड विश्वविद्यालय) मा भौतिकशास्त्रमा स्नातक पूरा गरे।
- त्यसपछि स्टीफन आफ्नो डक्टरेट (पीएचडी) को लागि ट्रिनिटी हल, क्याम्ब्रिज गए। जहाँ उनले पहिलो पटक आफ्नो एएलएस अर्थात् ( एमियोद्रोफिक लेटरल स्क्लेरोसिस ) रोगको लक्षण देखे। तर उनले यो रोगलाई बाइपास गरेर सन् १९६६ मा भौतिकशास्त्रमा डाक्टरेट (पीएचडी) पूरा गरे।
- स्टीफनको यही परिश्रमका कारण आज सारा विश्वले उनलाई उनको अद्भुत आविष्कार र वैज्ञानिक रूपमा महत्वपूर्ण योगदानका कारण महान् वैज्ञानिकको रूपमी चिन्छन् ।
स्टीफन हकिङ्को खोज
- स्टीफन हकिङले आफ्नो जीवनकालमा धेरै खोजहरू गरे
- हाम्रो ब्रह्माण्ड (ग्रह, सौर्यमण्डल र आकाश गंगा) को जन्म कसरी भयो भनेर व्याख्या गर्ने Big-Bang Theory को खोज
- उसले बिग-ब्याङ सिद्धान्त मार्फत भनेको थियो कि समय कसरी सुरु भयो भनेर व्याख्या
- यसबाहेक उनले ब्ल्याक होल जस्ता सम्भावनाबारे विश्वलाई सचेत गराउनुका साथै ब्ल्याक हलको सिद्धान्त पनि रहेको प्रमाणित गरेका छन् ।
- जसमा स्टीफनले क्वान्टम मेकानिक्स (Quantum Mechanics) मार्फत ब्ल्याक हलको अध्ययन गरे र यसै कारणले उनले हकिङ विकिरण प्रक्रिया (Hawking radiation process) पनि पत्ता लगाए।
- यी बाहेक, उनले विश्वको समय यात्रा र अन्य धेरै खोज र सिद्धान्तहरूको विचार दिए।
स्टीफन हकिङ पुस्तकहरू
- सर स्टीफन हकिङले आफ्नो जीवनकालमा धेरै पुस्तकहरू लेखे, तर उहाँ आफ्नो पहिलो पुस्तक, अ ब्रिफ हिस्ट्री अफ टाइम फ्रम द बिग ब्याङ्ग ट्रु ब्ल्याक होलका (A Brief History of Time from The Big Bang to Black holes) थिए।
- जुन उनले 1988 मा प्रकाशित गरे; जसमा हकिडले आफ्नो विचारलाई विज्ञानप्रति धेरै सँरलतापूर्वक राखेका छन् ।
- यस परस्तकले विज्ञानको दुनियामा त्रास फैलाएको छ किनभने यसभन्दा पहिले कृै पनि वैज्ञानिकले आजसम्म विज्ञानको यस स्तरमा व्याख्या गरेका थिएनन्।
- पुस्तक आफ्नो समयको सबैभन्दा राम्रो बिक्रेता थियो र धेरै रेकर्ड तोड्यो। हालसम्म यो पुँस्तकको करिब १० करोड प्रति बिक्री भइसकेको छ ।
- यो पुस्तक प्रकाशित भएपछि डा. हकिङले विज्ञानमा यस्तो किताब लेख्ने मेरो सपना सधैं भएको बताए। जसलाई आम जनताले पनि सजिलै बुझ्न सक्छन्
यसबाहेक स्टीफन हकिडका केही चर्चित पुस्तकहरूबारे कुरा गर्ने हो भने
- The Universe in a Nutshell – 2001
- On the Shoulder of Giants – 2002
- God Created the Integers – 2005
- My Brief History – 2013
- Brief Answer to the Big Questions – 2018
स्टीफन हकिङलाई कस्तो रोग थियो
- महान् वैज्ञानिक सर स्टीफन हकिङ, जसले विश्वलाई ब्रह्माण्डका रहस्यहरू बुझ् धेरै महदत गरे। जसको जीवन सामान्य मानिसजस्तो थिएन किनभने २१ वर्षको उमेरमा उनी मोटर न्यूरोन वा एएलएस अर्थात् एमियोद्रोफिक लेटरल स्क्लेरोसिसबाट पीडित थिए ।
- यस रोगको बारेमा थाहा पाएपछि, डाक्टरहरूले स्टीफनका परिवारलाई भने कि स्टीफन लगभग 2 देखि 3 वर्ष मात्र बाँच्न सक्छ। तर यो रोगबाट डराउनुको सट्टा, स्टीफन आफ्नो अध्ययन र ब्रह्माण्ड बुझ् काममा व्यस्त भए।
- यस रोगबाट पीडित बिरामीले आफ्नो मांसपेशीको नियन्त्रण गुमाउन थाल्छ र विस्तारै अपंग हुन थाल्छ र अन्ततः उसको मृत्यु हुन्छ भन्ने व्याख्या गर्नु
- तर स्टीफनले आफ्नो बलियो इच्छाशक्तिले डाक्टरहरूलाई गलत साबित गरे र यो रोग पत्ता लागेपछि उनी ८० वर्षभन्दा बढी बाँचे।
- स्टीफन हकिङलाई कस्तो रोग थियो- बिस्तारै यो रोगका कारण उनी पूर्णरुपमा अपाङ्ग भएपनि उनको मस्तिष्क सामान्य मानिसको तुलनामा कैयौं गुणा शक्तिशाली रह्यो ।
- यो रोग (घाँटीको शल्यक्रिया)का कारण स्टेफन हकिङको शरीर पूर्ण रूपमा यसका बावजुद उनले धेरै पुस्तकहरू लेखे, वैज्ञानिक खोजहरू गरे र संसारभरका मानिसहरुलाई सम्बोधन गरे।
- उनले यी सबै कुराहरू स्पीच सिन्थेसाइजरको मद्दतले गरे किनभने स्पीच सिन्थेसाइजर उनको बोली उत्पादन गर्ने यन्त्र थियो। जसको मह्दतले गालाको मासपेशी कम्पन गरेर शब्द टाइप गर्ने गर्दथे । यो प्रविधिको थप विकासका कारण उनी मानिससँग पनि सक्षम भए ।
प्रेमसम्बन्ध, विवाह र दाम्पत्य जीवन
- हेकिङ क्याम्ब्रिजमा विद्यावारिधि गरिरहँदा उनले जेन वाइल्डसँग प्रेम गरी सन् १९६५ मा विवाह गर्नु,
- उनीहरूका लुसी नामकी छोरी र रोबर्ट र तिमोथी नामका दुई छोरा जन्मनु, उनीहरूको दाम्पत्य सम्बन्धमा खटपट आएपछि सन् १९९० मा सम्बन्धविच्छेद हुनु,
- सन् १९९५ मा उनले आफ्नो स्याहारसुसार गर्ने नर्स एलेन मेसनसँग विवाह गर्नु,
- मेसनसितको दाम्पत्य सम्बन्ध पनि लामो समयसम्म रहन नसकी सन् २००६ मा उनीहरुको सम्बन्धविच्छेद हुनु ।
क्याम्ब्रिजकै प्रसिद्ध पद
- सन् १९७९ मा गणित विषयमा क्याम्ब्रिजकै प्रसिद्ध पद “ल्युकेसियन प्रोफेसर” मा नियुक्त हुनु,
- सन् १९८८ मा उनी धेरै बिरामी परेपछि चिकित्सकले उनको रोगको उपचारका लागि श्वासनलीको शल्यक्रिया गर्नु,
- शल्यक्रियापछि उनको आवाज पुरै हराएकाले आफूले गरिरहेको काम अघि बढाउन नसक्कु ।
पुरस्कार र उपाधि
- आफ्नो जीवनमा गरेका योगदानका कारण हकिङल थुप्रै पुरस्कारले विभूषित हुनु,
- अल्बर्ट आइन्स्टाइन मेडल (सन् १९७९), हयुज मेडल अफ रोयल सोसाइटी (सन् १९७६), मेडल अफ रोयल एस्ट्रोनोमिकल सोसाइटी (सन् १९८८) लगायतका दर्जनभन्दा बढी स्वर्ण पदक र पुरस्कार प्राप्त गर्नु,
- सन् १९८२ मा ब्रिटिस महारानी एलिजाबेथले उनलाई कमान्डर अफ द ब्रिटिस एम्पायर कदरबाट सम्मान गर्नु,
- सन् २००९ मा अमेरिकी सरकारले त्यहाँको सर्वोच्च नागरिक सम्मान “राष्ट्रपति” पद्कबाट सम्मान गर्नु ।
योगदान र देहावसान
- शारीरिक रूपमा अशक्त हँदा पनि निरन्तर अनुसन्धान गर्दै भौतिक शास्त्रमा नयाँ तथ्य उजागर गरेर मानवीय चेतनालाई नयाँ उचाइमा पुर्याउन उल्लेख्य योगदान गर्ने विशिष्ट प्रतिभा हुनु,
- सन् २०१८ मार्च १४ मा ७६ वर्षीय जीवनसङ्घर्षबाट देहावसान हुनु ।
Links
Facebook : https://www.facebook.com/revisionnepal18
Tikok : https://www.tiktok.com/@revisionnepal18
YouTube : https://www.youtube.com/channel/UCEmWwvwODypOO86lCDU0gwQ
Email : revisionnepal18@gmail.com
In case of any problem feel free to share us on a comment or on our official Facebook page